Aktualitet

Dita e Verës, një festë e lashtë pagane, ritualet që ndiqen nga shqiptarët

Dita e Verës, një festë e lashtë pagane, ritualet që

TIRANË– Dita e Verës është një festë me origjinë të lashtë. Festimi kryhet në nderim të natyrës së bukur dhe bimësisë që merr jetë në këtë datë. Shenja dalluese e këtij festimi është gatimi i ballokumeve. Në Lezhë, Ditën e Verës ndizeshin zjarre purifikues për t’i dhënë forcë diellit në oborr e në kopshte.

Festa pagane ka ritualin e saj. Ritet janë trashëguar brez pas brezi ndoshta për 24 shekuj me radhë. Dikur dedikimet i kushtohen perëndisë Diane, sot ato praktikohen për një jetë më të mirë, të mbushur me gëzim, dashuri dhe begati.

Faza e parë është faza përgatitore qe nis me grumbullimin e zaireve që janë të nevojshme për Ditën e Verës. Faza e dytë është nata e Verës që nis me 13 mars me zjarrin, faza e tretë mëngjesi i Ditës së Verës që nis me 14 mars dhe së fundi pikniku i Ditës së Verës në mesditën e 14 marsit.

Në vigjilje të natës se Ditës së Verës, çdo shtëpi është e mbushur me një gëzim të veçantë, është një ndjesi që i pushton njerëzit fare pa e kuptuar. Ndoshta nga ndikimi i diellit, gjelbërimit apo shpërthimit të farës dhe sytheve që janë shprehje e begatisë dhe vazhdimësisë. Shtëpia mbushet plot me gjëra të mira dhe me bollëk.

Porta zbukurohet me lule dhe lastarë të gjelbër, te cilët simbolizojnë futjen e mirësisë dhe natyrës. Gjatë kësaj nate të afërmit, por edhe shokë e miq të ardhur nga viset e tjera, këndojnë këngë te vjetra. Disa nga gjellët, qe nuk i gjen ne vend tjetër, janë tava me pistil, tava e kosit, kabunia, çomleku, gjeli i detit. Mëngjesi është i gëzuar dhe festiv. Elbasanasit zgjohen herët me 14 mars dhe me një përkushtim të veçantë hapin derën që të futet e mira dhe të dalë e liga.

Sytë lahen me lulet e verës, me manushaqe dhe me karakafte (lloj luleje) dhe me pas pihet ujë ne “bukën e derrit”, që është një zhardhok që gjendet nën tokë në zonat me pyje dhe gjelbërim. Uji në “bukën e derrit” simbolizon një vit të shëndetshëm dhe të begatë. Gjithashtu, një zakon tjetër që ruhet në këtë ditë, është zierja e vezëve natën e datës 13, dhe larja e syve me ujin e vezëve të ziera në mëngjesin e ditës së verës.

Veç kësaj, ditën e verës, lidhet në dorë një “verore” që është si byzylyk i formuar prej një fijeje të kuqe dhe një fijeje të bardhë. Verorja hiqet kur sheh dallëndyshen e parë, dhe hidhet në ferra që dallëndyshja ta marrë për të bërë fole. Të gjitha këto janë rite që kryhen për të kremtuar ardhjen e pranverës, çeljen e luleve, rikthimin e dallëndysheve e gjallërimin e jetës.

Mëngjesi i 14 marsit nis me vizitat tek te afërmit, ku djali me i vogël i familjes nxiton të dërgojë hisen e ndarë. Pikniku nis në orën 10:00. Por vitet e fundit aktivitetet për rastin e festës nisin një orë më parë.

Kopshtaret e luleve dhe këngët e traditës

Dita e Verës nuk ka kuptim pa lulet dhe këngët. Lulet më karakteristike në Elbasan janë jasemini, karafili, trëndafili, zymbyli, karakaftet. Kultivuesit kujdesen për lulet në mënyrë që ato të shpërthejnë Ditën e Verës.

Open Youtube

???? Listat, Lubonja: Tek PS janë njerëz pa vesh, sy e gojë… në PD janë besnikët

???? Listat, Lubonja: Tek PS janë njerëz pa vesh, sy e gojë… në PD janë besnikët

"Gazmend Bardhi do mbetet pa krahë, do i hiqen puplat një nga një", Hila: Mazniku meme gjithandej

"Listat PD dhe PS, një fasadë! Nuk ka zgjedhje normale": Lubonja: Parlamenti nuk përfaqëson...

"Hidhni paratë në fushatë ,rrini në listë të hapur se na duhen vota", Lubonja: Kush ka hyrë është...

"Lista e PS është rinovimi i dytë, janë sponsorizuar nga.." Hila: Tani mund të quhet partia e Ramës

Luarasi binjakëzim me LSE, Zv.rektorja Dasho: Sigurojmë bursa që mundësojm një punësim të sigurt

Binjakëzim Luarasi me LSE/zv.rektorja Dasho:Studentët mund të studiojnë si në Londër nga Shqipëria

“Luarasi” binjakëzohet me LSE/ Profesori Abdey: Diplomë ndërkombëtare pa ikur nga Shqipëria

Përfaqësuesi i LSE,Rob Inglesen:Ne ofrojmë kurrikulën, ‘Luarasi’ ofron pjesën kryesore,të mësuarit

“Luarasi” binjakëzohet me London School of Economics/ “Diplomë ndërkombëtare pa ikur nga Shqipëria”

"Mbështetësit e Veliajt të gjithë në listë të hapur”. Ja emrat e kandidatëve për deputet nga PS e PD

“E di që PD s'e kalon lumin, nuk fiton dot”, Dash Sula plas bombën, komenton kandidatët në lista

“Punoje dhe ti për votat personale, jo të partisë”, Bushkolaj debate të ashpra me Sulën

“Në listë ai që bashkoi votat me PS”, Dash Sula komenton kandidatët e PD për Qarkun e Tiranës

“Ceno Klosi emër i atakuar”, Bushkolaj: Lista e Fierit e fortë, ka “duar” Belinda. Sulo: Rama bëri..

Sula: Do të ketë probleme/ Prezantohen kandidatët e PS në disa qarqe, të ftuarit ndajnë detaje

U tërhoq nga listat e PD, Sula: Në lista nuk ka përfaqësim si duhet, tani po shoh aleancë me Shehin

Vasili zbulon emrat e kandidatëve të PS në Qarkun e Durrësit në ‘Open’

Bushkolaj analizon listat e PS: Pjesa më e madhe e mbështetësve të Veliajt në listën e hapur

“Do nis një jetë të re politike", u la jashtë kandidimit/ Dash Sula habit me deklaratën

LAJM I FUNDIT/ Prezantohet lista e PS në Tiranë, në listën e mbyllur kryeson Rama, ja të gjitha...

Dash Sula: PD në Elbasan nuk i kalon 5 mandate, i kisha shanset 0 që të fitoja në listën e hapur

Nuk u zgjodh në listën e PD, Sula: Brenda shpirtin e kisha kete ndjesi, një pjesë aty janë lëpirës

Lala: Nëse do të ishte hetuar ‘Babalja’ sot do të ishin në burg persona të tjerë, jo Salianji

???? SPAK përgjoi Veliajn në paraburgimin e Durrësit”, Lala: Gjatë kontrollit në qeli përdori…

4 vite burg për Bllakon/ “Morën milionat për inceneratorin që nuk ekziston”, Lala zbulon detaje

Lala për Salianjin: Në burg duhet të ishin edhe... Dosja e ‘Babale’ e pahetuar

“Shqetësuese çështja e Jetmir Olldashit”, Çela: Mbeti në hije, Daci për Salianjin: pse nuk kërkoi...

Gjykata e Lartë rrëzon Salianjin, “U dënua pa ligj”, Rumano zbulon: ja arsyet pse u...

“90 faqe vetëm përgjime, pa faturat e...”, Lala zbulon: ja sa shanse ka Veliaj të lirohet nesër

“Nuk mund të mbrohet nga një avokat i huaj”, Daci për Veliajn: ja çfarë pritet nga Avokati Amerikan

Provat e reja për Veliajn, Avokati Daci:Duhet të dimë se çfarë ka Spak në dorë për të kuptuar...

Avokati amerikan i Veliajt, Lala zbulon detaje: si do ndikoi në seancë dhe sa pagoi...

A mund të hetohej në gjendje të lirë Veliaj? Lala: Konsiderohet i rrezikshëm nga SPAK, ka guxim të…

'Në kushtet e Veliajt asnjë shqiptar s’ka shans të dalë nga burgu',Daci: Nëse është përgjuar nuk...

Seanca e Veliajt në GJKKO, Rumano: Provat e reja të SPAK synojnë të justifikojnë masën e sigurisë

Çela: Galeria kombëtare deri në 94 kishte stopuar të blinte vepra arti, por me ardhjen e Veliajt...

'Veliaj është përgjuar në qeli’, Gazetarja Klodiana Lala: SPAK ka prova të reja

GJKKO shtyn vendimin për Veliajn, gazetarja jep detaje nga seanca

???? Kryeministër dhe kryebashkiak i Tiranës? Ja pse Rama nuk do jetë në listën për deputet

“Koalicioni tripolar, po dalin dhe…”, Sulo: Basha e Shehaj e thërrmojnë fare politikën,ndizen debate

“Partitë e vogla, thuajse të panjohura e…”, Murati analizon zgjedhjet: ja kritikat, ndërhyn Sulo

“Kandidatët për deputetë të jenë figura televizive”, Sulo ndez debate, Murati: As kryeministri nuk…

“Lënia e mandateve, kod mafioz”, Zekthi: Iku Najada Çomo.../ Vasili: Ta bëjmë prift kryeministrin?

“Nuk i pashë kandidatët e rinj”, Bala për listat e PS, Zekthi ndez debate në 'Open'

“Meta i bindur që i ka votat”, Bala: Mandatet e Tiranës thikë me dy presa, ndizen debatet

“Rama po bën filmat e 2009”, Sulo ndez debatet, Zekthi:E pazakontë mos të hyjë në listë kryeministri

“Në 96’ Berisha futi gjithë artistët në politikë”,Sulo:Eksperimenti i tij po përsëritet nga Rama sot

“Rama ka bërë fasada”, të rinjtë apo 'të vjetrit' në politikë/ Zekthi debate të ashpra me Sulon

Listat e PS dhe PD në zgjedhjet e 11 majit, Murati:Politika duhet të reformohet, por të mos jetë...