Çfarë është bomba GBU-57, e vetmja që mund të shkatërrojë objektin bërthamor të Iranit dhe a do ta përdorë Trump atë? - Bota
Bota

Çfarë është bomba GBU-57, e vetmja që mund të shkatërrojë objektin bërthamor të Iranit dhe a do ta përdorë Trump atë?

Çfarë është bomba GBU-57, e vetmja që mund të

SHBA- Fabrika sekrete e pasurimit të uraniumit në Fordow e Iranit është varrosur thellë poshtë një mali, centrifugat e saj jetësore të mbrojtura nga ton e ton shkëmbinj. Izraeli nuk e ka mbajtur sekret dëshirën e tij për të shkatërruar programin bërthamor të Iranit, por e vetmja bombë që besohet të jetë mjaftueshëm e fuqishme për të depërtuar në impiantin Fordow është një bombë amerikane "shkatërruese bunkerësh" që izraelitët nuk e kanë ende.

Ndërsa Presidenti Donald Trump duket se po kalon midis thirrjes ndaj Iranit për të negociuar dhe kërcënimit për hakmarrje në nivele të papara më parë, diskutimi tani po kthehet në faktin nëse SHBA-të do të përfshihen në mënyrë të pashmangshme në një konflikt tjetër në Lindjen e Mesme, diçka që presidenti ka thënë vazhdimisht se nuk e dëshiron.

Çfarë janë bombat shpërthyese të bunkerëve?

Thënë më thjesht, bombat që shkatërrojnë bunkerët janë të projektuara të shpërthejnë dy herë. Një herë për të thyer sipërfaqen e tokës dhe përsëri pasi bomba të jetë zhytur në një thellësi të caktuar. Ato përdoren për të arritur në selitë ushtarake, bunkerë dhe objekte të tjera të varrosura thellë nën tokë - prandaj edhe emri i tyre.

"Ato janë të mëdha, shumë të rënda. Ka shumë eksplozivë brenda tyre", thotë analisti ushtarak Michael Clarke. Ushtria izraelite ka një numër bombash shpërthyese bunkerësh, por nuk e ka të famshmen GBU-57, një bombë 14-tonëshe aq e rëndë sa mund të lëshohet vetëm nga flota amerikane e avionëve bombardues të rëndë.

Është ajo GBU-57 që besohet të jetë e vetmja e aftë të shkatërrojë uzinën shumë të mbrojtur në Fordow. Analistët thonë se mund të dërgohet vetëm nga një bombardues i fshehtë amerikan B-2. Pesha e tij prej 13,600 kg do të thotë se forca e tij kinetike i mundëson të arrijë objektiva të varrosura thellë. Kuptohet që mund të depërtojë rreth 61 metra nën sipërfaqe përpara se të shpërthejë.

Cilat janë objektet kryesore bërthamore të Iranit?

Kryeministri Benjamin Netanyahu e ka bërë të qartë dëshirën e tij për të shkatërruar programin bërthamor të Iranit dhe çdo aluzion për kërcënim me armë bërthamore, diçka që Irani e ka mohuar prej kohësh se e kërkon. Gjatë disa ditëve që kur Izraeli nisi sulmin e tij të papritur ndaj Iranit, i është kushtuar shumë vëmendje se sa mirë do të ishin në gjendje të pengonin programin bërthamor të Iranit, pjesa më e madhe e të cilit është varrosur thellë nën tokë.

"Tre vendet që ata duan vërtet janë Natanz, Isfahan dhe Fordow", thotë Prof Clarke. Natanz dhe Fordow janë vende të pasurimit të uraniumit dhe Isfahani është një nga qendrat më të mëdha të kërkimit bërthamor në Iran.

Çfarë dëmi i ka shkaktuar Izraeli programit bërthamor të Iranit?

Impianti i pasurimit të Natanzit është goditur nga Izraeli ditët e fundit, dhe salla e saj nëntokësore e centrifugave besohet të jetë e dëmtuar, por jo e shkatërruar. Rafael Grossi, kreu i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike, i tha BBC-së se uzina e Natanzit pësoi dëme të mëdha, duke shkatërruar me shumë gjasa 15,000 centrifuga. Kjo ndoshta ishte për shkak të një sulmi ajror izraelit që ndërpreu furnizimin me energji të centrifugave, në vend të dëmtimit fizik të sallës së centrifugave, tha ai.

Megjithatë, në Fordow nuk u vu re asnjë dëm. Grossi shtoi: "Ka shumë pak ose aspak dëme të regjistruara (atje)."

Në Isfahan, vendndodhjen e tretë kyçe bërthamore të Iranit, pati dëme në ndërtesa, përfshirë laboratorin qendror kimik dhe një uzinë konvertimi të uraniumit.

Grossi tha: "Në Isfahan keni edhe hapësira nëntokësore, të cilat nuk duket se janë prekur."

Profesor Clarke thotë se Izraeli ka të ngjarë të vazhdojë fushatën e bombardimeve kundër objekteve bërthamore të Iranit.

"Mendoj se ata do të vazhdojnë ta vizitojnë përsëri Natanzin," tha ai. "Ata do të duan të vazhdojnë të synojnë më shumë shkatërrues bunkerësh derisa të godasin vetë sallën e centrifugave."

Fordow, nga ana tjetër, duket shumë i thellë edhe për bombat izraelite kundër bunkerëve.

"Është më e rëndësishmja sepse është ajo që iranianët mendojnë se mund ta mbrojnë", shton ai. "Duhet ta shkatërrosh malin për të arritur atje."

Është e mundur, thotë profesor Clarke, që Izraeli mund të përpiqet ta dëmtojë atë në një mënyrë të ngjashme me atë që i ndodhi Natanzit, duke ndërprerë furnizimin me energji elektrike,  gjë që mund të ketë efektin kumulativ të bërjes së centrifugave jofunksionale.

"Ajo që Netanyahu dëshiron të thotë: shikoni shkatërrimin që i kemi shkaktuar Iranit. Programi i tyre i armëve është shkatërruar, do t'u duheshin 30 vjet për ta rindërtuar... i kemi hequr nga tryeza si kërcënim për ne për një brez."

Por mbetet për t’u parë nëse kjo është e mundur pa ndërhyrjen e drejtpërdrejtë amerikane - diçka që Presidenti Trump mund të dëshirojë ta shmangë me çdo kusht./Sky News

konflikti iran-izrael shba donald trump bomba gbu-57

Open Youtube

“Mos e banalizo, u fut në burg se nuk pagoi…” Hila- Lubonjës: Ti do Ramën në burg, por nuk ka...

“Mos e banalizo, u fut në burg se nuk pagoi…” Hila- Lubonjës: Ti do Ramën në burg, por nuk ka...

Debat në “Open” për Himarën/ Lubonja: Burgosi Belerin 3 ditë para zgjedhjeve kurse Melonit i fali ..

"Kush është më i forti fiton",Lubonja: Elvis Roshi ishte njëri që kishte para droge..

“Opozitë e dobët karshi provokimeve të Ramës”, Flogert Muça: Në darkë pastaj shqetësohen për...

Analistët debat në “Open” për gjuhën e Ramës/ Zekthi: Prej ’90 përdor gjuhë demoralizuese

“Nuk flas me kulla, por emra dhe mbiemra”, Muça- Lubonja: Krimin e organizuar e ka kapur...

“Plehra, kazanë dhe kënetë…”, Lubonja: Rama përdor gjuhën e denigrimit, e ka më kollaj kur sulmon

Ashpërsohet gjuha e fushatës/ Hila në “Open”: Berisha nuk ka ndryshuar, i ka hyrë edhe në...

Rama apo Berisha? Kush fiton pikë nga fyerjet dhe bullizmi në fushatë

Koalicionet qeverisëse pas 11 majit, Topalli: PD e hapur me të përveç Bashës dhe Alibeaj

Topalli: Berisha e fitoi betejën me non-gratën kur mori partinë brenda 2 javësh

Koalicionet qeverisëse ,Topalli:PD e hapur me të gjithë partitë opozitare, përveç Bashës dhe Alibeaj

“Në Shkodër PS nuk merr mandat më shumë”/ Jozefina Topalli: PD ka shansin të qeverisë pas 11 majit

“Diaspora ka potencial për rotacionin politik në zgjedhjet e 11 majit”, Topalli: Votat e tyre mund

“E vështirë që pushteti të imponojë votën te emigrantët”, Topalli: 1 mln njerëz u larguan

“Reforma në Drejtësi po mbështetet nga qytetarët”, Blendi Gonxhja flet për arrestimin e Veliajt

Kandidat për bashkinë e Tiranës? Blendi Gonxhja: Do të ishte shpërqëndrim nga ajo çfarë po bëj

“Objektivi ynë është një turizëm që paguan më shumë”, Gonxhja: Duhet të punojmë për një ofertë

“Nëse nuk provohet fajësia, janë të pafajshëm”/ Gonxhja: Ja pse një pjesë po përballen me drejtësinë

"Shërbimet online donin mbi 2 mandate e shumë punë", Gonxhja: Kur e morëm pushtetin në 2013...

“Dolëm nga errësira pas ’90 ,”/ Blendi Gonxhja: Premtimet tona për mandatin e katërt...

Premtimi i PS për pasaportën evropiane, Gonxhja: BE e gatshme për Shqipërinë

"Banesat e termetit falas, ndër të paktët që i ndamë", Gonxhja: Mbyllëm me sukses 80% të rindertmit

“Rindërtimi i suksesshëm, por jemi vetëm në këtë proces”/ Gonxhja: Mungon komunikimi me ...

"PS ka si rregull, mos të bëjmë zhurmë në rrugë"/ Gonxhja ndan ngjarjen nga Kavaja: Vendosen një...

Si po organizohet fushata nga PS? Gonxhja: Rregullat janë të qarta, duhet koordinim mes kandidatëve

"Pjesëmarrja e diasporës, risi hsitorike", Gonxhja: Fushatë pozitive, ja si komunikojmë me qytetarët

Beteja elektorale e Tiranës, Gonxhja zbulon objektivin e PS: Synojmë 20 e më shumë mandate

Premtimi i PS për pasaportën evropiane, Gonxhja: Integrimi mund të përmbyllet brenda dy vitesh

???? “Disa prej partive të reja krijim i Veliajt”, Noka: Kontrata me LaCivita deri në fund të 2025

???? Open | “Rama si Enveri, mbi partinë”, Dashamir Shehi: Jam munduar të bashkoj partitë e vogla

"Votoni numrin 1", Noka jep mesazh për të rijntë para zgjedhjeve

Noka: Kontrata e PD me LaCivita deri në fund të vitit. “Non grata” e Berishës ka rënë…

Flamur Noka në “Open”: Kam qenë kundër t’i shtrinim dorën të gjitha partive opozitare

"Nuk i njohim sondazhet", Noka: Sali Berisha kërkon në debat Kryeministrin...

Noka akuza të forta Shehajt: Vëllai jot merr tendera nga qeveria, më padit nëse..

Diaspora në 11 maj/ Dashamir Shehi në “Open”: “Tifozat” e partisë po fotografojnë votën

Dashamir Shehi në “Open”: Ftoj shqiptarët të votojnë partitë që mendojnë ndryshe

“Europa do të jetë varri i sistemit Rama”/ Shehi-Muratit: Narrativa politike të fushatës... debate

“Kandidatët tuaj ishin deputetë...”, Shehi i përgjigjet Muratit: Nuk bëhen politikanë përditë

"1/3 e listës e ka bërë një xhiro nga e majta", Murati-Shehit: A do të keni mundësi të reformoheni?

"Në 30 vite që u largova nga qeveria...", Shehi-Muratit: Ky sistem shkatërrim i demokracisë

“Nuk jemi të zhurmshmit e fushatës”, Dashamir Shehi: Jam munduar të bashkoj partitë e vogla

“Rrugë që s’ka më kthim”, Shehi: Ka ardhur dita për rebelim të elektoratit ndaj politikës

"Mos të bëjmë qorrin", Shehi i ashpër: Parlamenti ishte i doktorëve, ka kaluar tani i biznesmenëve

Çfarë po ndodh? Arrestimi i zyrtarëve të Policisë Rrugore, dyshime për vepër penale,ja çfarë thuhet

Gjakmarrje me vrasës me pagesë? Ish-drejtori i policisë: Grupet kriminale nuk e llogarisin konceptin

Ekzekutimi i Gjovalin Prendit, ish-prokurori Beci: Zanafilla e krimit, atentati ndaj të birit

“Është rikthyer Vis Martinaj?” Ish-prokurori: Po rizgjohen organizatat kriminale

Zylyftar Bregu: Vrasja në Lezhë nuk mendoj se ka lidhje me atentatin në Tiranë