
GAZA- Armëpushimi dhe marrëveshja për lirimin e pengjeve që po diskutohet aktualisht nga Izraeli dhe Hamasi ka qenë në tryezë që nga maji. Pra, pse ekziston një parashikim i ri se mund të funksionojë, pasi ishte ngrirë për tetë muaj të luftës? BBC shkruan se ka disa gjëra që kanë ndryshuar si politikisht ashtu edhe në terren.
E para është zgjedhja e Donald Trump si presidenti i ardhshëm i SHBA. Ai ka kërcënuar duke thënë se i pret ferri nëse pengjet nuk liroheshin përpara se të merrë detyrën më 20 janar. Gjithashtu Hamasi mund ta interpretojë ndryshimin në udhëheqje si heqje të kufizimeve të vendosura nga administrata Biden ndaj Izraelit.
Edhe Izraeli po ndjen presionin nga presidenti i ardhshëm për t'i dhënë fund konfliktit në Gaza, i cili kërcënon të ndërhyjë në shpresat e Trump për të siguruar një marrëveshje më të gjerë rajonale dhe imazhin e tij të dëshiruar si një president që u jep fund luftërave. Biden dhe Netanyahu diskutojnë bisedimet e armëpushimit në Gaza ndërsa po rritet vrulli. Nga ana tjetër, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përballet me presion të vazhdueshëm nga aleatët e tij të koalicionit të ekstremit të djathtë për të vazhduar luftën.
Por Trump mund të jetë gjithashtu një aset për të në bindjen e aleatëve të tij për të 'gëlltitur' marrëveshjen dhe për të qëndruar në qeveri, presidenti i ri i SHBA-së dhe njeriu që ai zgjodhi si ambasador izraelit shihen si mbështetës të vendbanimeve të Izraelit në Bregun Perëndimor të pushtuar, të cilin ministri i Financave i ekstremit të djathtë të Izraelit, Bezalel Smotrich, ka thënë se dëshiron t'i aneksojë. Por pas një takimi me kryeministrin mbrëmë, Smotrich u shfaq i pabindur, duke shkruar në rrjetet sociale se marrëveshja aktuale ishte një katastrofë për sigurinë kombëtare të Izraelit dhe se ai nuk do ta mbështeste atë.
Gjëja e dytë që ka ndryshuar është presioni në rritje ndaj Netanyahut nga struktura e tij ushtarake. Shifrat kyçe raportohet gjerësisht se e kanë sfiduar atë në mënyrë të përsëritur për synimet ushtarake në pakësim për vazhdimin e luftës, pas vrasjes së lidershipit të lartë të Hamasit dhe shkatërrimit të Gazës. Javën e kaluar, 10 ushtarë izraelitë u vranë në Gaza, duke hedhur në qendër të vëmendjes kostot e luftës ndaj Izraelit dhe mbi pyetjen e përhershme nëse "fitorja totale" mbi Hamasin që ka premtuar Netanyahu është e arritshme.
Disa analistë tani sugjerojnë se Hamasi po rindërtohet më shpejt se sa po e mposht Izraeli, dhe për këtë arsye Izraeli duhet të rishqyrtojë strategjinë e tij. Për të gjitha këto arsye, tani shihet si shansi më i mirë në muaj për të kapërcyer boshllëqet midis Izraelit dhe Hamasit dhe për t'i dhënë fund luftës. Ajo që nuk ka ndryshuar në tetë muaj që nga negociatat e fundit janë boshllëqet mes tyre.
Midis tyre kyç është një konflikt i drejtpërdrejtë midis shqetësimit kyç të Hamasit, i cili dëshiron t'i japë fund luftës, dhe atij të Izraelit, i cili dëshiron të mbajë hapur derën për rifillimin e konfliktit, qoftë për arsye politike apo ushtarake. Marrëveshja, siç u përshkrua nga Presidenti Joe Biden në maj, është e ndarë në tre faza, me një armëpushim të përhershëm që hyn në fuqi vetëm në fazën e dytë.
Suksesi tani ka të ngjarë të varet nëse mund të gjenden garanci për të zbutur frikën e Hamasit se Izraeli do të tërhiqet nga marrëveshja pas fazës së parë të lirimit të pengjeve. Pyetjet se si të administrohet territori nga i cili Izraeli tërhiqet janë gjithashtu të paqarta në këtë fazë. Por rrjeti i diplomacisë që përshkoi rajonin gjatë javës së kaluar dhe fakti që Netanyahu ka dërguar krerët e agjencive të sigurisë izraelite në bisedimet në Doha, së bashku me një këshilltar kyç politik, janë shenja inkurajuese.
Po kështu është edhe nisja për në Doha e koordinatores së të burgosurve palestinezë, Qadoura Fares. Marrëveshja nuk është bërë ende dhe bisedimet kanë dështuar më parë. Kjo marrëveshje e vjetër po ushqen shpresa të reja pjesërisht sepse negociatat po zhvillohen në një kontekst të ri rajonal, me presione në rritje si nga brenda ashtu edhe nga aleatët kryesorë jashtë vendit.